Over onze Perzische tapijten

Perzische tapijten komen voor in vele soorten en maten. Een tapijt van 2x2 kan €300,- kosten maar ook €3000,-. De prijs wordt voornamelijk bepaald door de duur van het vervaardigingsproces. Het weven van Perzische tapijten is een erg tijdrovende bezigheid. Hoelang het exact duurt is afhankelijk van de kwaliteit en grootte van het tapijt. Grotere tapijten worden vaak door meerdere wevers in samenwerking gemaakt. Het maken van tapijten met een groter aantal knopen per oppervlakte eenheid duurt langer. Dit levert echter wel zeer verfijnde patronen op. Het weven van een tapijt kan enkele maanden duren maar er zijn ook tapijten waar dagelijks, urenlang voor jaren aan gewerkt wordt door meerdere wevers tegelijk.

Het weefproces begint met het maken van het skelet van het tapijt in een weefgetouw. Dit zijn de verticale draden die in een van de bovenstaande afbeeldingen te zien zijn. Deze draden worden de kettingdraden genoemd. Hoe meer kettingdraden er worden gebruikt hoe verfijnder het patroon zal zijn. Tussen de kettingdraden zitten horizontale draden die de inslagdraden worden genoemd. Na elk inslagdraad of soms na meerdere wordt er gekleurde wol (of ander materiaal) om het inslagdraad geknoopt. Een tapijt kan uit miljoenen knopen bestaan.

Elke stijl tapijten heeft een eigen traditionele achtergrond. Zo zijn nomadische tapijten door het rondtrekkende karakter van de wevers vaak kleiner. Wevers die een vaste werkplaats in een dorp hebben zijn beter in staat om grote tapijten te weven. In Iran worden door zowel mannen als vrouwen tapijten gemaakt. Ook dit is afhankelijk van de herkomst van het tapijt. Zo zal de taakverdeling bij een van oudsher nomadische stam die nog steeds in de bergen leeft anders zijn dan in een familie die een werkplaats in de stad heeft. Zo gaan de mannen in een traditioneel Koerdisch dorp met de dierkuddes op pad om verse graasgebieden te vinden terwijl de vrouwen aan de tapijten werken. De kunst van het tapijtweven wordt vaak binnen families aan de kinderen doorgegeven waardoor de stijl van de voorouders in leven blijft. 

In onze webshop vindt u verschillende stijlen tapijten. De belangrijkste vier zijn Baluchi, Koerdische, Turkmeense en Hamedan tapijten. Verder hebben wij nog enkele andere stijlen in onze webshop. Bij deze overige tapijten wordt bij het product wat meer verteld over de stijl. De vier hiervoor genoemde stijlen worden hier besproken.

Baluchi tapijten

Deze tapijten worden gemaakt door Baluch nomaden uit het zuidoosten van Iran. Deze nomaden leven tegenwoordig verspreid door zuidoost-Iran, zuid-Afghanistan en west-Pakistan. De tapijten in onze webwinkel komen uit het Iraanse bedevaartsoord Mashad. Baluchi tapijten worden meestal gekenmerkt door rode, bruine en donkerblauwe kleurpatronen. Over het algemeen bestaan de tapijten uit wol maar in sommige gevallen wordt er ook gebruik gemaakt van katoen, geitenharen, kamelenharen en/of zijde. Daarnaast zijn Baluchi tapijten doorgaans wat kleiner dan andere stijlen tapijten. Een uniek kenmerk van de Baluchistijl is het gebruik van geometrische motieven zoals zeshoeken, vierkanten en driehoeken. Het maken van een Baluchi tapijt met vier of vijf vakmensen die er 6 uur per dag aan werken kan afhankelijk van de afmeting tot zo’n tien maanden duren.

Koerdische tapijten

De Koerden zijn een bevolkingsgroep die verspreid over verschillende landen in het Midden-Oosten leven. In Iran leven zij vooral in het noordwesten van het land. Koerden zijn wereldwijd bekend om de onafhankelijkheidsstrijd die een deel van hen voeren. Minder bekend zijn de prachtige tapijten die door dit volk worden gemaakt. Koerdische tapijten zijn vaak wat kleurrijker dan andere Perzische stijlen. De Koerdische tapijten worden vaak gemaakt in vrij basale omstandigheden. De wevers werken in een geitenharen tent die met de dierkuddes mee verplaatst kan worden. In de zomer leven deze mensen hoog in de bergen op koele grasvlaktes waar de dieren kunnen grazen. In de winter dalen zij voordat de sneeuw valt af naar het dal. Met het wol van dezelfde kuddes worden de tapijten gemaakt. Er wordt gezegd dat Koerdische wevers hun dromen, wensen & ervaringen vastleggen in het patroon van het tapijt. De tapijten zijn een weerspiegeling van de Koerdische diversiteit, veerkrachtigheid en wens tot onafhankelijkheid.

Turkmeense tapijten

Deze Perzische tapijten worden gemaakt door Turkmeense stammen levend in Iran. De tapijten zijn vaak aan de kleinere kant vergeleken met andere Oosterse stijlen door het nomadische bestaan van deze stammen. De wevers reizen vaak mee met de herders en hun kuddes waar zij het wol voor de tapijten vandaan halen. Grotere Turkmeense tapijten worden niet gemaakt door rondtrekkende wevers maar worden vaak in Turkmeense dorpen vervaardigd. Binnen de Turkmeense demografie bestaan verschillende stammen die elk hun verschillende stijlen van tapijten hebben. Deze verschillende stijlen hebben de basiskleuren rood en bruin gemeen met elkaar. In Turkmeense tapijten worden vaak verschillende kleuren zoals paars, geel en groen verwerkt in de details van het patroon. Turkmeense wevers staan bekend om hun grote technische vaardigheid. Ze zijn in staat om een zeer groot aantal knopen te verwerken per M² tapijt. Hierdoor is de dichtheid van de tapijten erg hoog en komen de kleuren mooi uit. 

Hamedan tapijten

Hamedan is een grote stad in het westen van Iran. De stad staat bekend om het vele vakwerk dat in de stad en regio wordt gemaakt. Veel van onze minakari en keramiek werken komen uit dezelfde regio. Hamedan is een van de oudste steden ter wereld. Zo wordt er in de bijbel naar verwezen met de naam Ekbatana. De stad is een centrum waar vakwerk uit de omgeving samenkomt om op de bazaar verkocht te worden. Veel van deze werken worden verkocht onder hun eigen naam maar vallen samen onder de Hamedan stijl. Voorbeelden van tapijtsoorten uit deze regio zijn Zanjan en Toyserkan tapijten. De kleuren van Hamedan tapijten zijn over het algemeen indigoblauw en verschillende tinten rood. De tapijten worden gekenmerkt door het gebruik van ruitvormige motieven. De patronen zijn vaak geometrisch zoals Baluchi tapijten maar levendige, bloemrijke patronen die dichterbij de Koerdische stijl liggen komen ook voor in de Hamedan collecties.